Wprowadzenie
W niniejszym wpisie zajmuję się wyłącznie alternatywną spółką inwestycyjną (dalej „ASI”) wewnętrznie zarządzaną (do celów prywatnych), inaczej mówiąc prywatnym wehikułem inwestycyjnym (ang. Private investment vehicle).
Zgodnie z art. 8a ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych
i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (dalej „Ustawa”) ASI jest alternatywnym funduszem inwestycyjnym, innym niż określony w art. 3 ust. 4 pkt 2 Ustawy [alternatywny fundusz inwestycyjny: specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty albo fundusz inwestycyjny zamknięty].
Artykuł 8a ust. 2 Ustawy wskazuje, że ASI prowadzi działalność w formie spółki kapitałowej, w tym przypadku z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej „sp. z o.o.”) albo akcyjną (dalej „S.A.”); bądź spółki europejskiej, spółki komandytowej albo spółki komandytowo-akcyjnej, w których jedynym komplementariuszem jest sp. z o.o., S.A. albo spółka europejska.
Na podstawie przepisu art. 8a ust. 3 Ustawy „wyłącznym przedmiotem działalności alternatywnej spółki inwestycyjnej, z zastrzeżeniem wyjątków określonych w ustawie, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną”.
Celem ASI jest pozyskiwanie funduszy od wielu inwestorów i ich inwestowanie w celu zwiększenia kapitału). Inwestor przekazuje swoje środki do ASI w celu osiągnięcia większego zysku, aniżeli gdyby zainwestował te środki samemu. ASI z drugiej strony pobiera opłaty od zarządzania oraz tzw. „carried interests” (prowizję) od wypracowanego zysku. Ponadto, ASI mogą ubiegać się o dofinansowanie ze środków publicznych w ramach różnych państwowych programów.
Od strony prawnej, ASI są prostszą i bardziej elastyczną wersją funduszy inwestycyjnych. Istotne jest, że powyższą działalność inwestycyjną można prowadzić tylko i wyłącznie w formie ASI (z uwzględnieniem oczywiście innych, bardziej formalnych funduszów inwestycyjnych).
Jeśli ASI jest spółką kapitałową, to jest tzw. ASI „wewnętrznie zarządzaną”. Środki finansowe trafiają do takiej spółki i są przez nią zarządzane, co jest przedmiotem niniejszego wpisu (prywatny wehikuł inwestycyjny).
Przedmiotowe ASI musi posiadać zarząd i radę nadzorczą.
Ważne:
Jeśli ASI jest spółką osobową, to jest tzw. ASI „zewnętrznie zarządzaną”. W tym przypadku środki finansowe trafiają do spółki osobowej, która jest zarządzana przez swojego komplementariusza, będącego spółką kapitałową (sp. z o.o. albo S.A.).
Brzmi skomplikowanie, ale spółki kapitałowe pozwalają ograniczyć działalność ASI do jednej spółki, a w przypadku spółek osobowych w grę wchodzą dwie spółki – ASI
i zarządzający ASI.
Warunki formalne utworzenia ASI, jako prywatnego wehikułu inwestycyjnego
W celu utworzenia ASI, w zdecydowanej większości przypadków wystarczy wpis do rejestru zarządzających ASI w Komisji Nadzoru Finansowego (dalej „KNF”). Niekiedy wymagane będzie uzyskanie zezwolenia na prowadzenie tego typu działalności
(o czym mowa w 4 akapicie niniejszego wpisu). Zarówno procedura wpisu do rejestru zarządzających ASI, jak i uzyskanie zezwolenia odbywają się przed Urzędem Komisji Nadzoru Finansowego (dalej „UKNF).
Podmiot ubiegający się o wpis do rejestru zarządzających ASI musi spełnić kryteria wynikające z Ustawy. Wartość aktywów wchodzących w skład portfeli inwestycyjnych alternatywnych spółek inwestycyjnych, którymi zamierza zarządzać lub zarządza zarządzający ASI, nie może przekraczać ustawowych limitów.
Wykonywanie działalności Zarządzającego ASI, zarówno zewnętrznie jak i wewnętrznie (prywatny wehikuł inwestycyjny), jest reglamentowane przez Ustawę i w zależności od wartości aktywów wchodzących w skład portfeli inwestycyjnych ASI, którymi dany zarządzający ASI zamierza zarządzać lub zarządza, wymaga bądź nie uzyskania zezwolenia KNF, zgodnie z art. 70a i nast. Ustawy, bądź wpisu do rejestru Zarządzających ASI, prowadzonego przez Komisję, zgodnie z art. 70zb i nast. Ustawy.
Uzyskanie zezwolenia na wykonywanie działalności zarządzającego ASI nie będzie wymagane jeżeli, stosownie do treści art. 70zb ust. 1 Ustawy, łączna wartość aktywów wchodzących w skład portfeli inwestycyjnych alternatywnych spółek inwestycyjnych, którymi zamierza zarządzać lub zarządza zarządzający ASI, nie przekracza wyrażonej w złotych równowartości kwoty 100 000 000 euro, a w przypadku gdy zarządzający ASI zarządza wyłącznie spółkami, które nie stosują dźwigni finansowej Alternatywnych Funduszy Inwestycyjnych i w których prawa uczestnictwa mogą być odkupione po co najmniej 5 latach od momentu ich nabycia, równowartości kwoty 500 000 000 euro (prywatny wehikuł inwestycyjny).
KNF prowadzi jawny rejestr zarządzających ASI zawierający wskazanie nazwy zarządzających ASI oraz zarządzanych przez nich alternatywnych spółek inwestycyjnych, adresów ich siedziby oraz historię zmian danych rejestrowych ww. podmiotów. W rejestrze tym odrębnie ujęci zostali zewnętrznie i wewnętrznie zarządzający ASI. Rejestr jest dostępny na stronie internetowej KNF i na bieżąco aktualizowany.
Ważne:
Podmiot ubiegający się o wpis do rejestru zarządzających ASI musi być spółką
w organizacji. Wniosek do Krajowego Rejestru Sądowego (dalej „KRS”) składa się po uzyskaniu powyższego wpisu.
Postępowanie o wpis do Rejestru inicjowane jest poprzez złożenie wniosku do KNF, którego załączniki stanowią (dotyczy wyłącznie ASI wewnętrznie zarządzanego):
- umowa/statut spółki,
- odpis informacji z Krajowego Rejestru Karnego osób zasiadających w organach zarządzającego ASI i innych osób, które odpowiadają za prowadzoną przez ZASI działalność lub nią kierują,
- opis Alternatywnej Spółki Inwestycyjnej, którą ZASI zamierza zarządzać (dla każdej ASI oddzielnie),
- opis polityki inwestycyjnej Alternatywnej Spółki Inwestycyjnej (dla każdej ASI oddzielnie),
- opis strategii inwestycyjnej Alternatywnej Spółki Inwestycyjnej (dla każdej ASI oddzielnie),
- pełnomocnictwo w przypadku ustanowienia pełnomocnika wraz z dowodem uiszczenia opłaty skarbowej.
ASI przedstawia w UKNF co najmniej dwa dokumenty tj. politykę inwestycyjną
i strategię inwestycyjną.
Polityka inwestycyjna określa typy i rodzaje papierów wartościowych i innych praw majątkowych będących przedmiotem lokat alternatywnej spółki inwestycyjnej, kryteria doboru lokat, zasady dywersyfikacji lokat i inne ograniczenia inwestycyjne np. dopuszczalną wysokość kredytów i pożyczek zaciąganych przez alternatywną spółkę inwestycyjną.
Strategia inwestycyjna określa główne kategorie aktywów, w które alternatywna spółka inwestycyjna (ASI)może inwestować, sektory przemysłowe, geograficzne lub inne sektory rynkowe bądź szczególne klasy aktywów, które są przedmiotem strategii inwestycyjnej ASI, opis polityki alternatywnej spółki inwestycyjnej w zakresie zaciągania pożyczek i stosowania dźwigni finansowej.
Ważne:
Wybierając prowadzenie działalności w formie ASI, jako prywatnego wehikułu inwestycyjnego (bez zezwolenia KNF), na podstawie wpisu do rejestru zarządzających ASI, nie trzeba, w szczególności powoływać do zarządu spółki osób posiadających co najmniej trzy letni staż pracy na kierowniczym lub samodzielnym stanowisku w instytucjach rynku finansowego; lub innych podmiotach, prowadzących działalność w zakresie lokowania aktywów, zgodnie z określoną polityką inwestycyjną; lub w zakresie strategii inwestycyjnych stosowanych przez alternatywną spółkę inwestycyjną lub pełnieniem przez ten okres funkcji członka organu, komplementariusza lub wspólnika prowadzącego sprawy tych instytucji lub podmiotów, bądź doradców inwestycyjnych.
Warunkiem uzyskania wpisu do rejestru zarządzających ASI jest to, by członkowie organów spółki byli osobami nie karanymi za umyślne przestępstwo lub przestępstwo skarbowe. Jednocześnie składając wniosek do rejestru zarządzających ASI należy przedłożyć zaświadczenie o niekaralności członków organów spółki, które nie może być starsze niż jeden miesiąc, licząc wstecz od dnia złożenia wniosku w UKNF. Do wniosku o wpis do rejestru zarządzających ASI, należy też dołączyć wykaz członków organów ASI.
W przypadku, gdy działalność prowadzona jest na podstawie wpisu do rejestru zarządzających ASI, UKNF nie weryfikuje wysokości kapitałów własnych, doświadczenia w prowadzeniu działalności inwestycyjnej, sytuacji ekonomicznej
i przyszłych możliwości finansowych wnioskodawcy. Nie i istnieją też wymogi dotyczące minimalnego kapitału początkowego ASI, oprócz tych wskazanych
w Kodeksie spółek handlowych, odnoszących się, w szczególności do kapitału zakładowego, itd.. Odpada jeszcze bardzo kosztowny obowiązek zawarcia umowy
z bankiem depozytariuszem.
W razie potrzeby pomocy prawnej i doradczej w powyższym zagadnieniu pozostaję
do dyspozycji.
r.pr. dr Wiktor Czeszejko-Sochacki, LL.M. (twórca bloga Lexalert.pl)